Towarzystwo Polek w Katowicach.
Zjazd z okazji XX-lecia istnienia Towarzystwa
(czerwiec 1939 r.).
Związek Towarzystw Polek (ZTP) - polska
patriotyczno-narodowa, górnośląska organizacja kobieca założona w marcu 1914
roku.
Założycielką ZTP była Janina Omańkowska, późniejsza
wielokrotna przewodnicząca Związku. Do listopada 1918 roku organizacja
funkcjonowała pod nazwą Związek Towarzystw Kobiecych. Członkinie ZTP
uczestniczyły we wszystkich Powstaniach Śląskich, również z bronią w ręku.
Związkowczynie agitowały wśród kobiet na rzecz kandydowania i głosowania na
stronę polską w wyborach do rad gminnych, które odbyły się 9 listopada 1919
roku. Mandat radnych uzyskały m.in. takie członkinie Związku jak Anna
Beniszowa, Franciszka Koraszewska i Aleksandra Szyperska. W latach 20.
działalność organizacji obejmowała górnośląską część województwa śląskiego.
Szacuje się, że przed plebiscytem na Górnym Śląsku w 1921 roku liczba członkiń
wynosiła od 35 tys. do 50 tys. Gazetą ZTP był "Głos Polek".
W wyniku plebiscytu część kół ZTP znalazła się po stronie
niemieckiej, a ich działalność zakończyła się w związku z silnymi represjami
politycznymi. Członkinie ZTP, które opowiedziały się za przynależnością obszaru
plebiscytowego do państwa niemieckiego zostały wykluczone z organizacji. W roku
1927 ZTP zrzeszał 10 tys. członkiń w 110 kołach. Dziewczęta i młode kobiety
organizowały się w sekcjach Towarzystwa Młodych Polek. Najbardziej znanymi
członkiniami ZTP były posłanka na Sejm Halina Stęślicka i Elżbieta Korfanty,
zastępczyni przewodniczącej w latach 1922-1927.
Członkiniami ZTP były zarówno rodowite Górnoślązaczki
(należące głównie do warstwy chłopskiej, robotniczej i drobnomieszczańskiej)
jak i kobiety napływowe (wywodzące się głównie z inteligencji). Znacząca część
członkiń ZTP sympatyzowała z chrześcijańską demokracją. Po przewrocie majowym
doszło do rozłamu organizacji na związany z chadecją Związek Katolickich
Towarzystw Polek (ZKTP) i sanacyjne Towarzystwo Polek (TP).
W latach 30. TP była najsilniejszą kobiecą organizacją w
województwie śląskim. TP nawiązała ścisłą współpracę ze Związkiem Pracy
Obywatelskiej Kobiet, by później kontynuować działalność jako filia ZPOK.
Towarzystwo Polek w Katowicach .
Zjazd z okazji XX-lecia istnienia Towarzystwa
(czerwiec 1939 r.).
Towarzystwo
Młodych Polek - X-lecie Towarzystwa podczas zjazdu w Katowicach (10
października 1937 r.). Prezydium zjazdu na scenie Teatru Miejskiego.
Widoczne m.in.: przewodnicząca Towarzystwa Maria Tomczakówna, Józefa
Bramowska z Tarnowskich Gór, Matuszewska z Warszawy.
Towarzystwo
Młodych Polek - X-lecie Towarzystwa podczas zjazdu w Katowicach (10
października 1937 r.). Przewodnicząca Towarzystwa Maria Tomczakówna
składa wieniec na Grobie Nieznanego Powstańca Śląskiego.
Bardzo dobre opracowanie.
OdpowiedzUsuńPozdrawiam
Małgorzata Tkacz-Janik